Yeni çözüm süreci, 1990’lı yıllarda köyleri yakılarak göç etmek zorunda kalan yurttaşlar için umut oldu. Gerekli koşulların sağlanması durumunda köye dönüşler başlayabilir.
MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin çıkışı, Abdullah Öcalan’ın çağrısı ve PKK’nin kendini feshetme kararı ile süren çözüm süreci, bölge için de umut oldu. 1990’lı yıllarda güvenlik gerekçesiyle köylerin yakılması ve boşaltılması ile 200 bine yakın kişi köyden kentlere göç etti. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da, yaşadıkları yerlerden göç etmek durumunda kalan 34 bin 100 haneden yaklaşık 200 bin kişi, halen köylerine dönmüş değil. Yeni çözüm süreci, köylerine dönmeyi bekleyen yurttaşlar için e bir umut oldu.
“HALEN KÖYÜME DÖNEMEDİM”
Mezopotamya Göç İzleme ve Araştırmalar Merkezi Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Hasan Erzi, yeni süreci ve göç konusuyla ilgili Güneydoğu Ekspres’e konuştu. Kendisinin de 90’lı yıllarda Batman’ın Sason İlçesi’nde bulunan köyünden göç etmek zorunda bırakıldığını ifade eden Erzi, “30 yıl önce köyüm boşaltıldı. Batman’dan, Mersin’e, Mersin’den, İstanbul’a derken şimdi Diyarbakır’da yaşıyorum. Halen köyüme dönemedim, hem maddi, hem manevi olarak göçebe hayatı yaşıyorum” dedi.
“YENİ SÜREÇ HEPİMİZ İÇİN BÜYÜK BİR UMUT”
Ülkede başlayan yeni sürecin kendileri için yeni ve büyük bir umut olduğuna dikkat çeken Erzi, “Umuyoruz ki başlatılan süreç başarılı bir şekilde sonuçlanır ve herkes kendi yurduna, köyüne döner. Bu süreci yakından takip ediyoruz. Köyünden zorla göç ettirilmiş insanlarımızın, köylerine tekrar dönüş yapabilmeleri için çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor. Biz dernek olarak diyoruz ki; herkes kendi kutsal toprağına, köyüne, yuvasına, yaylasına dönsün, hayat şehirde değil, hayat köydedir, ovadadır, sudadır, topraktadır” dedi.
“BAZI BÖLGELERDE KÖYE DÖNÜŞLERDE SIKINTILAR YAŞANIYOR”
Yaşadıkları yerlerden göç etmek durumunda kalan insanlar, yaşadıkları umut kadar, aynı zamanda ciddi bir kaygı taşıdığını kaydeden Erzi, şunları söyledi: “Şu ana kadar dönüş yapmak için bize herhangi bir başvuru yapılmış değil. Halk bu sürece biraz temkinli yaklaşıyor. Bizim de beklentimiz bu doğrultuda. Bazı bölgelerde köye dönüşlerde sıkıntılar yaşanıyor. Diyarbakır ve çevresinde çok ciddi sıkıntı olmasa da Van, Şırnak gibi bölgelerde halen güvenlik sıkıntısı var. Köy korucuları sorunu var. O bölgedeki köylerde güvenlik sorunu olduğu için insanlar köylerine dönmeye korkuyorlar. En büyük endişelerden biri ‘köye yerleştiğimde tekrar bir sorunla karşılaşır mıyım? Yeniden göç etmek zorunda kalır mıyım?’ kaygısı var. Köye dönüşleri etkileyen diğer bir etken de ciddi bir maliyet doğuruyor. Elinde paranız yok ise köye dönüp yerleşemiyorsunuz maalesef.”
“AVRUPA’YA İNANILMAZ BİR GÖÇ VAR”
Gençlerin ülkeyi terk ederek tehlikeli yollarla Avrupa’ya göç ettiklerine dikkat çeken Erzi, şöyle konuştu: “Yetkili kurumlar bir an önce harekete geçmeli, ülkede genç kalmadı. Ülkeden Avrupa’ya inanılmaz bir göç var. Ailesini geride bırakan binlerce genç var, Günümüzde insanlar bırakın köye dönmeyi, artık Türkiye şehirlerinde bile yaşamak istemiyorlar, akıllarında Avrupa’ya göç etme düşüncesi var.”
187 BİN 861 KİŞİ KÖYE GERİ DÖNDÜ
İçişleri Bakanlığı’nın verilerine göre Adıyaman, Ağrı, Batman, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Hakkâri, Mardin, Muş, Siirt, Şırnak, Tunceli ve Van Valiliklerine yapılan başvurulara göre 62 bin 448 haneden, 386 bin 360 vatandaş güvenlik kaygılarıyla yaşadıkları köylerden göç etmek zorunda kaldı. Bunlardan 28 bin 384 haneden, 187 bin 861 kişinin eskiden yaşadığı köylerine geri dönüşleri sağlandı.
Kaynak: Güneydoğu Ekspres
